Osiemdziesiąt procent komunikacji to sygnały wysyłane przez ciało, a nie słowa. Wykorzystanie i interpretowanie mowy ciała w zarządzaniu pomaga skuteczniej przekazać werbalne treści, zrozumieć reakcje partnera i odpowiednio zareagować. Kto zatem rozumie mowę ciała, będzie mógł przejrzeć swojego rozmówcę i trafnie zinterpretować zachowanie klientów, współpracowników i partnerów w biznesie. W niniejszej książce zawarto najważniejsze informacje na temat mowy ciała, takie jak : zależność między osobowością a komunikowaniem, znaczenie poszczególnych środków wyrazu : głowa, twarz, ramiona, przyjmowanie ról i tworzenie dystansu, związki międzyludzkie, bodźce i konflikty, analiza samego siebie, a także odpowiednie ćwiczenia.

SPIS TREŚCI

Rozdział 1. Mowa ciała — uwagi ogólne
Rozdział 2. Predyspozycje i otoczenie.
2.1. Wpływ środowiska kształtujący zachowanie . . .
2.1.1. Kultura.
2.1.2. Subkultury
2.1.3. Klasy socjalne.
2.1.4. Grupy odniesienia.
2.1.5. Małe grupy
2.1.6. Rodzina.
Rozdział 3. Osoba, rola, charakter.
Rozdział 4. Postawy i mowa ciała
Rozdział 5. Ekspresja
Rozdział 6. Wrażenia
6.1. Postrzeganie fizyczne
6.2. Postrzeganie psychologiczne.
Rozdział 7. Wartości, cele, adresaci (grupy docelowe)
7.1. Wartości.
7.2. Cele.
7.3. Adresaci
7.4. Przedsięwzięcia.
Rozdział 8. Uprzejmość i przyzwoitość.
Rozdział 9. Komunikacja i mowa ciała.
9.1. Kształtowanie informacji.
9.2. Komunikacja.
Rozdział 10. Oddychanie.
10.1. Wdychanie
10.2. Wydychanie.
Rozdział 11. Zachowanie.
11.1. Zachowanie instynktowne
11.2. Zachowania wyuczone i odkryte
11.3. Przejęte sposoby zachowania.
11.4. Naśladowane sposoby zachowania.
11.5. Reaktywny sposób zachowania.
11.6. Łączony sposób zachowania
11.7. Emocje i agresja w zachowaniu.
11.8. Zachowanie obraźliwe
11.9. Odrzucenie
Rozdział 12. Relacje psychosomatyczne
Rozdział 13. Stres.
13.1. Stresory i ich działanie
13.2. Trening radzenia sobie z sytuacjami wywołującymi disstres .
13.2.1. Trening autogenny
13.2.2 Realistyczne wyobrażenia
13.2.3. Konfrontacja z sytuacjami obciążającymi.
13.2.4. Nauka mówienia „nie".
13.2.5. Opukiwanie grasicy
Rozdział 14 Czynności.
14.1. Kognitywne i afektywne podstawy oraz odpowiednie czynności
14.2. Czynności symboliczne.
14.3. Czynności zastępcze.
14.4. Czynności przeniesione.
Rozdział 15. Manewr odwracania uwagi
Rozdział 16. Ruchy.
16.1. Ruchy „zaokrąglone"
16.2. Ruchy nerwowe, roztargnione i odruchowe.
16.3. Ruchy na zewnątrz .
16.4. Ruchy do wewnątrz.
16.5. Ruchy rytmiczne
16.6. Ruchy z zachowaniem taktu
16.7. Rytmiczne ruchy z zachowaniem taktu
16.8. Zakłócony ruch rytmiczno-taktowy.
16.9. Przebieg ruchu
16.10. Maniakalne struktury wskazujące na sposób zachowania . Rozdział 17. Bodźce i ich przetwarzanie
17.1. Bodźce.
17.2. Metasygnały.
17.3. Reakcje.
Rozdział 18. Konflikty i ich zazegnywanie.
18.1 Prymitywne reakcje i czynności.
18.1.1. Ucieczka, ukrycie się, akinezja.
18.1.2. Walka.
18.1.3. Triumf.
18.1.4. Poddanie się.
18.2. Reakcje specyficzne dla osobowości.
18.2.1. Reakcje histeryczne
18.2.2. Reakcje konwersji.
18.2.3. Zakłopotanie, wstyd
18.2.4. Czerwienienie się.
18.2.5. Bledniecie
18.2.6. Somatyzacja.
18.3. Nieprawidłowe reakcje psychosomatyczne i powstawanie symptomów.
18.3.1. Zaburzenia żołądkowe.
18.3.2. Zaburzenia oddychania.
18.3.3. Dychawica oskrzelowa.
18.3.4. Zaburzenia dolnego odcinka przewodu pokarmowego (rozwolnienia)
18.3.5. Jadłowstręt.
18.3.6. Nadwaga
18.3.7. Problemy skórne.
18.3.8. Ból głowy.
18.3.9. Atak serca.
18.3.10. Zaburzenia widzenia.
18.4. Reakcje nabyte, wyuczone i przejęte.
18.4.1. Wypieranie.
18.4.2. Zmiana znaczenia pojęć.
18.4.3. Koalicje
18.4.4. Usprawiedliwianie
18.4.5. Wzywanie pomocy
18.4.6. Kompensacja
18.4.7. Regres.
18.5. Uwagi uzupełniające
Rozdział 19. Opis poszczególnych sposobów zachowania
19.1. Zachowanie „bogate" w formy.
19.2. Zachowanie „ubogie" w formy.
19.3. Zachowanie wskazujące na chęć nawiązania kontaktu . . .
19.4. Zachowanie wskazujące na lęk przed kontaktem.
Rozdział 20. Rodzaje, tempo i kierunki ruchów.
20.1. Rodzaje ruchów
20.2. Tempo ruchów
20.3. Kierunki ruchu
20.3.1. Ruchy do przodu.
20.3.2 Ruchy do tyłu
20.3.3. Ruchy w bok
20.3.4. Ruchy w górę
20.3.5. Ruchy w dół.
20.3.6. Ruchy na zewnątrz
20.3.7. Ruchy do wewnątrz
20.4. Ruchy mieszane
Rozdział 21. Obszar ekspresji głowy.
Rozdział 22. Mimika
22.1. Mimika o dużej „ruchliwości".
222. Mimika o małej „ruchliwości".
22.3. Monotonia i rzadka zmiana form
22.4. Mimika sprzężona.
Rozdział 23. Obszar ekspresji twarzy.
23.1. Czoło.
23.1.1. Pionowe zmarszczki czoła
23.1.Z Zmarszczki poprzeczne.
23.1.3. Pofalowane zmarszczki czołowe
23.2. Brwi
23.3. Oczy
23.3.1. Stopnie otwarcia oczu.
Wytrzeszczone oczy
Oczy szeroko otwarte.
Oczy otwarte
Przymknięte oczy.
Przymrużone oczy
Zamknięte oczy.
Jednostronnie zamknięte oko.
Oczy swobodnie zamknięte.
23.3.2. Ruchy powiek
23.3.3. Łzawiące oczy
23.3.4. Źrenice
23.3.5. Zerkanie lub patrzenie.
Spojrzenie na krótką odległość z równolegle ustawionymi oczami
Spojrzenie prosto w oczy
Spojrzenie z góry.
Spojrzenie z dołu.
Spojrzenie boczne lub ukośne.
Wędrowanie wzrokiem.
Spojrzenie skupione na obiekcie
Spojrzenia uwarunkowane neurologicznie Wykorzystywanie „kierunku spojrzenia".
23.4. Nos
23.4.1. Rozszerzenie skrzydełek nosa.
23.4.2 „Kręcenie" nosem.
23.5. Usta
23.5.1. Stopień otwarcia ust
Usta otwarte
Usta zamknięte
Usta zamknięte z zaciśniętymi wargami.
23.6. Wargi i ich wyraz.
23.6.1. Mina badająca
23.6.2. Mina smakosza.
23.6.3. Mina protestująca.
23.7. Opuszczone kąciki ust
„Gorzka" reakcja.
„Kwaśna" reakcja.
23.8. Uniesione kąciki ust
„Słodka" reakcja.
23.9. Uśmiech
23.9.1. Uśmiech zamierzony, wymuszony, wyrażający udrękę 23.9.1 Słodki uśmiech
23.9.3. Uśmieszek.
23.9.4. Drwiący uśmiech.
23.9.5. Uśmiech deprecjonujący
23.9.6. Uśmiech rozluźniony
23.9.7. Uśmiech ukośny.
23.9.8. Uśmiech bojaźliwy
23.9.9. Uśmiech zrezygnowany.
23.10. Śmiech.
23.10.1. Śmiech na „a".
23.10.2. Śmiech na „e".
23.10.3. Śmiech na „i".
23.10.4. Śmiech na „o".
23.10.5. Śmiech na „u".
23.11. Język.
23.11.1. Wystawienie języka.
23.11.2. Oblizywanie warg
23.11.3. Język jako zmysł dotyku
23.11.4. Język przy pocałunkach
23.12. Zęby.
23.13. Szczęka i podbródek
Rozdział 24 Głowa — możliwości wyrazu.
24.1. Ruch głowy do przodu
242. Głowa opuszczona.
24.3. Skinienie głową
24.4. Głowa podniesiona.
24.5. Odchylenie głowy.
24.6. Przechylenie głowy w bok.
24.7. Kołysanie głową
24.8. Kombinacje.
24.9. Zwrócenie twarzy.
24.10. Odwrócenie twarzy
24.11. Potrząsanie głową.
Rozdział 25. Szyja.
Rozdział 26. Ramiona
Rozdział 27. Tułów
27.1. Ruchy tułowia
272. Piersi
Rozdział 28. Ręce i dłonie
28.1. Dłoń prawa czy lewa
28.2. Ręce przed sobą, zgięte ramiona.
28.3. Ręce z tyłu ciała
28.4. Ręce w kieszeniach.
28.5. Płaszczyzny działania rąk.
28.5.1. Płaszczyzna dolna.
28.5.2. Płaszczyzna środkowa.
28.5.3. Płaszczyzna górna.
28.6. Stopień napięcia wykonywanego ruchu
28.7. Szybkość wykonania
28.8. Użycie jednej lub obydwu dłoni.
28.9. Pozycja dłoni.
28.9.1. Powierzchnia dłoni zwrócona do góry 28.9.2 Powierzchnia dłoni zwrócona pionowo . . .
28.9.3. Powierzchnia dłoni zwrócona do przodu . . .
28.9.4. Powierzchnia dłoni skierowana w dół
28.9.5. „Mieszane" pozycje dłoni
Rozdział 29. Palce.
29.1. Pozycja palców
29.1.1. Palce zaciśnięte (pięść).
29.1.2. Przejście palców zaciśniętych w wyprostowane .
29.2. Znaczenie poszczególnych palców
29.2.1. Kciuk.
29.2.2 Palec wskazujący.
29.23. Palec środkowy.
29.2.4. Palec serdeczny.
29.2.5. Palec mały.
29.3. Użycie kilku palców jednocześnie
Rozdział 30. Dotknięcia dłoń - dłoń oraz dłoń - twarz . . 30.1. Dotknięcie dłoń — twarz.
30.1.1. Dłoń - ucho
30.1.2 Dłoń - nos.
30.1.3. Dłoń - usta.
30.1.4. Palec na ustach i w ustach
30.1.5. Dłoń - oczy
30.1.6. Dłoń - czoło
30.2. Dotknięcie dłoń - dłoń.
Rozdział 31. Dotykanie własnego ciała
31.1. Podniesienie jednej lub obydwu dłoni do szyi
31.2. Ręce skrzyżowane na klatce piersiowej
31.3. Opieranie rąk na biodrach
31.4. Ręce i dłonie przylegające ściśle do ciała
Rozdział 32. Brzuch
Rozdział 33. Nogi i stopy.
33.1. Stanie na dwóch nogach z równomiernie rozłożonym ciężarem ciała
332. Przenoszenie ciężaru ciała z jednej nogi na drugą
33.3. Kołysanie się na stopach.
Rozdział 34 Poruszanie się do przodu
34.1. Chód
34.1.1. Chód rytmiczny.
34.1.2 Chód z zachowaniem taktu
34.1.3. Chód ze sztywno wyprostowanym tułowiem
34.1.4. Chód szybki lub powolny
34.1.5. Chód dużymi krokami.
34.1.6. Kroki krótkie lub małe.
34.1.7. Chód chwiejny
34.1.8. Chód rozluźniony.
34.1.9. Chodzenie na czubkach palców
34.1.10. Tułów kołyszący się podczas chodzenia.
34.1.11. Chód „nieadekwatny".
Rozdział 35. Siedzenie
35.1. Siedzenie ze skrzyżowanymi nogami.
35.2. Siedzenie wygodne i rozluźnione
35.3. Tułów wyprostowany lub lekko pochylony.
35.4. Pozycje nóg i ramion podczas siedzenia
35.4.1. Nogj wyprostowane
35.4.2 Nogi podkurczone
35.4.3. Nogi i stopy złączone lub przyciśnięte do siebie . . .
35.4.4. Nogi rozstawione.
35.4.5. Jedna noga założona na drugą
35.4.6. Dołek podkolanowy oparty na kolanie
35.4.7. Nogi skrzyżowane w okolicy kostek.
35.4.8. Ręce i dłonie podczas siedzenia
Ręce i dłonie pod stołem.
Ręce i dłonie na stole
Ręce i dłonie bez możliwości oparcia
35.5. Wybór miejsca do siedzenia
35.6. Okrągły stół.
35.7. Miejsce na ławce
35.8. Pozycja siedząca o cechach intro- i ekstrawertycznych . . .
35.9. Siedzenie przy biurku
35.10. Siedzenie tyłem do okna.
35.11. Używanie krzesła.
Rozdział 36. Zdradliwa mowa ciała.
36.1. Ruchy wyrażające określoną intencję.
36.1.1. Podparcie się z zamiarem wstania.
36.1.2. Inne ruchy prowadzące do zakończenia rozmowy i powstania z miejsca
36.2. Pozorowane ruchy wyrażające określoną intencję
Rozdział 37. Odgrywanie ról.
Rozdział 38. Symbole statusu.
38.1. Maskowanie.
38.2. Środki władzy.
Rozdział 39. Zachowanie w terenie.
39.1. Pole działania.
39.2. Strefy dystansu
39.2.1. Dystans intymny.
Naruszenie dystansu
39.2.2. Dystans osobisty.
39.2.3. Dystans społeczno-komercyjny
39.2.4. Dystans ogólny
39.3. „Ludzie-powietrze".
39.4. Sygnały obronne
Rozdział 40. Ubiór i jego oddziaływanie
Rozdział 41. Mowa ciała w sytuacjach społecznych
41.1. Spotkania
41.1.1. Nawiązywanie kontaktu
Kiwanie ręką
Zakończenie kontaktu z odległości.
Przyjmowanie gości
Od kontaktu do relacji.
41.1.2. Powitanie.
41.1.3. Uścisk dłoni.
417. Zakończenie kontaktu
41.3. Utrzymywanie kontaktu.
41.4. Rezonans jako środek kształtowania relacji.
41.4.1. Stopnie zażyłości.
41.4.2. Kontakty wyrażające zażyłość
Podawanie ręki.
Prowadzenie
Klaps.
Branie pod rękę.
Obejmowanie ramion.
Obejmowanie
Trzymanie się za ręce
Obejmowanie w talii
Pocałunek.
Dotykanie ręką głowy.
Głowa przy głowie
Pieszczoty .
Pozorne ataki
Siedzenie przy wydzielonym stole.
41.5. Zaaranżowane znaki więzi
41.5.1. Sygnały sprzeczne.
41.5.2. Mowa ciała stosowana w celu zmylenia.
Rozdział 42. Mowa ciała w procesie rozwiązywania problemów -
płaszczyzna spraw i płaszczyzna związków międzyludzkich
42.1. Płaszczyzna spraw.
42.1.1. Informowanie
42.1.2. Analizowanie
421.3. Definiowanie
42.1.4. Ustalanie celów.
421.5. Poszukiwanie rozwiązań
421.6. Ocena rozwiązań.
421.7. Podejmowanie decyzji.
421.8. Wykonanie i oddelegowanie.
421.9. Kontrola
421.10. Zgłaszanie wyników obserwacji
42.2. Płaszczyzna związków międzyludzkich
Rozdział 43. Rozmowa lub pertraktacje
43.1. Mowa ciała w trakcie rozmowy i pertraktacji
43.2. Umiejętność rozwiązywania spraw spornych
Rozdział 44 Werbalne reakcje na niewerbalne bodźce.
Rozdział 45. Mowa ciała w trakcie przemówienia i odczytu . . .
45.1. Gesty
45.2. Gesty samowolne i mimowolne.
45.3. Gesty pojedyncze.
45.3.1. Gesty podkreślające
45.3.2 Gesty pokazujące i wskazujące
45.3.3. Gesty akcentujące.
45.3.4. Gesty odgraniczające
45.3.5. Gesty demonstracyjne.
45.3.6. Gesty ilustrujące.
45.3.7. Gesty dotykowe.
45.3.8. Gesty zastępujące mowę.
45.4. Gesty symboliczne.
45.4.1. Całowanie koniuszków palców
45.4.1 Składanie dłoni
45.4.3. Ciągnięcie powieki
45.4.4. Łączenie kciuka i palca wskazującego
45.4.5. Ciągnięcie za ucho
45.4.6. Znaki precyzujące.
45.4.7. Znaki intencjonalne
45.4.8. Znaki siły.
45.4.9. Chwyty
45.4.10. Uderzenia.
45.4.11. Wyciągnięcie dłoni
45.4.12. Znaki palca wskazującego.
45.4.13. Znaki głowy wyrażające nacisk
45.4.14. Gesty nieświadome
45.5. Zachowanie wobec słuchaczy.
45.5.1. Słuchacze bierni.
45.5.2. Słuchacze aktywni.
45.5.3. Znaki sygnalizujące aktywność
45.6. Kryteria oceny przemówień i wykładów na podstawie mowy ciała
Rozdział 46. Mowa ciała w trakcie prowadzenia rozmów telefonicznych .
Rozdział 47. Mowa ciała w stosunkach ze współpracownikami. .
47.1. Skuteczne kierowanie z uwzględnieniem mowy ciała
47.2. Komunikacja.
47.3. Rozpiętość funkcji kierowniczych
47.4. Grupa a zespół
47.5. Zasady wpływające na sukces przedsiębiorstwa.
47.6. Uznanie i pochwała albo krytyka i nagana.
Rozdział 48. Mowa ciała w rozmowach dotyczących sprzedaży . .
48.1. Podejście do partnera
48.2. Pierwsze wrażenie.
48.3. Kształtowanie procesu sprzedaży
48.4. Prezentacja.
48.5. Sygnały rozstrzygające
48.6. Praktyczny przykład funkcjonowania mowy ciała w trakcie sprzedaży
Rozdział 49. Mowa ciała na targach i wystawach.
49.1. Nawiązanie kontaktu na targach
49.2. Obchodzenie się ze zwiedzającymi w sposób zapewniający sukces.
Rozdział 50. Mowa ciała w reklamie i public relations.
50.1. Mowa ciała w trakcie wywiadów telewizyjnych.
50.2. Mowa ciała na zdjęciach prasowych i zdjęciach w podaniach Rozdział 51. Samoanaliza i przykłady ćwiczeń.
51.1. Pytania do (samo)analizy.
51.2. Uwrażliwienie na obcą mowę ciała
51.3. Reakcje na mowę ciała
51.4. Ćwiczenia w interpretacji niewerbalnych sposobów zachowania .
51.4.1. Interpretacja zachowań niewerbalnych.
51.4.2. Analizowanie i interpretowanie zachowania przedstawionego na zdjęciach.
51.4.3. Empatia
51.4.4. Sukcesywne ćwiczenia.
51.4.5. Nagrania wideo.
51.4.6. Reagowanie na mowę ciała partnera
51.4.7. Obserwacja i kształtowanie własnej mowy ciała. . .
51.4.8. Kierowanie nastrojami.
Rozdział 52. Sentencje o mowie ciała.
Rozdział 53. Wykaz źródeł
53.1. Zdjęcia.
53.2. Piśmiennictwo