Ekologia ludzka. Osoba i jej środowisko z perspektywy teologicznomoralnej

Wydawnictwo KUL 2007, s. 206

Rozprawa Michała Wyrostkiewicza jest cennym wkładem we współczesne debaty teologicznomoralne, szczególnie dotyczące tematyki antropologicznej i ekologicznej. Odrzucając z jednej strony absolutyzację przyrody a z drugiej - jej skrajną instrumentalizację, Kościół widzi świat stworzony jako kulturowe i moralne środowisko, w którym człowiek realizuje swoje zadania wobec bliźnich, reszty stworzenia, a szczególnie wobec Boga. Problem ekologiczny to w istocie problem antropologiczny, co ujawnia się właśnie na płaszczyźnie ekologii ludzkiej. Człowiek zaś winien nie tylko respektować wewnętrzny ład środowiska naturalnego, ale przede wszystkim prawo moralne, które ma swoje źródło w samym Stwórcy, dlatego integralnie rozumiana ekologia osoby ludzkiej domaga się odwołania do Boga jako Stwórcy i ostatecznego celu każdego człowieka. Prezentowana książka dra Wyrostkiewicza, z uwagi na jej walor merytoryczny, a także staranność metodologiczną, będzie dla Czytelnika wartościowym wprowadzeniem i wyjaśnieniem zagadnień antropologicznych i ekologicznych, jak je przedstawia najnowsze nauczanie Kościoła, a szczególnie Sługi Bożego Papieża Jana Pawła II. (z Przedmowy)


SPIS TREŚCI

Wykaz skrótów
1. Skróty dokumentów Kościoła
2. Skróty bibliograficzne
3. Skróty wybranych nazw wydawców

Przedmowa (ks. Sławomir Nowosad)

Wstęp

1. U źródła ekologii ludzkiej
1.1. Ekologia jako nauka przyrodnicza
1.2. Dialog ekologiczno-teologiczny: potrzeby i możliwości
1.3. Człowiek-osoba w środowisku naturalnym
1.3.1. Człowiek a osoba. Ku integralnej wizji osoby ludzkiej
1.3.2. Naturalne środowisko osoby ludzkiej
1.4. Ekologia ludzka owocem dialogu ekologii i teologii moralnej

2. "Panorama świata współczesnego" - kryzys ekologiczny
2.1. Lęki i niepokoje
2.1.1. Ambiwalentny charakter globalizacji
2.1.2. Meandry kwestii demograficznej
2.1.3. Postulat rozwoju zrównoważonego a idea rozwoju integralnego
2.1.4. W klimacie postmodernizmu
2.2. Kontrowersyjne odczytanie idei ekologicznych
2.2.1. Ekologiczny, to znaczy zgodny z naturą
2.2.2. Koncepcja "fenotypu rozszerzonego"
2.2.3. Holistyczne i biocentryczne koncepcje ekologiczne
2.3. Wybrane przejawy współczesnego kryzysu ekologicznego
2.3.1. Ekspansywna gospodarka zasobami przyrody i jej dewastacja
2.3.2. Główne problemy życia gospodarczego i politycznego
2.3.3. Wojna i terroryzm
2.3.4. Bezrobocie
2.3.5. Kryzys życia małżeńskiego i rodzinnego
2.3.6 "Kultura śmierci"
2.4. Nieprawidłowości w życiu osobistym źródłem kryzysu ekologicznego

3. Rozwój integralny osoby j ako zasadnicza kategoria ekologii ludzkiej
3.1. Antropologiczno-teologiczne podstawy rozwoju
3.1.1. Istota integralnego rozwoju osoby
3.1.2. Rozwój integralny jako powołanie i niezbywalne prawo osoby ludzkiej
3.2. Rozwój sfery cielesnej osoby ludzkiej istotnym elementem jej rozwoju integralnego
3.2.1. Rozwój biologiczny jako właściwość organizmu żywego
3.2.2. Znaczenie zdrowia i jakości życia osoby
3.3. Praca jako czynnik niezbędny dla integralnego rozwoju osoby ludzkiej
3.3.1. Miejsce pracy i jej podstawowe skutki życiu ludzkim
3.3.2. Rola pracy w rozwoju duchowym
3.3.3. Praca w służbie dialogu i miłości
3.4. Poznawanie prawdy drogą do rozwoju integralnego
3.4.1. Znaczenie prawdy dla pełnego rozwoju osoby
3.4.2. Nauka i edukacja jako czynniki wspomagające rozwój osoby
3.5. Rozwój duchowo-religijny i jego miejsce w całości rozwoju osoby
3.5.1. Rozwój duchowy a duchowo-religijny
3.5.2. Ku życiu "w wolności dzieci Bożych"
3.5.3. "Nowość życia" źródłem dążenia do rozwoju i jego przejawem

4. Społeczeństwo i przyroda jako istotne elementy naturalnego środowiska osoby ludzkiej
4.1. Rodzina "podstawową komórką ekologii ludzkiej"
4.1.1. Miłość oraz communio personarum jako czynniki niezbędne w środowisku ludzkim 145
4.1.2. Zadania rodziny w kontekście ekologii ludzkiej
4.2. Zaangażowanie w życie społeczne wyrazem troski ekologicznej
4.2.1. Fundamentalne zasady życia społecznego
4.2.2. Właściwy system społeczno-polityczny oraz pokój oznakami ładu ekologicznego w świecie
4.2.3. Kościół jako "nisza ekologiczna" dla osoby ludzkiej
4.3. Ochrona przyrody naturalną potrzebą osoby ludzkiej
4.3.1. Wezwanie do ochrony przyrody jako postulat nauk przyrodniczych
4.3.2. Podstawy teologicznego uzasadnienia ochrony przyrody
4.3.3. Troska o przyrodę jako konsekwencja postrzegania świata z perspektywy wiary, nadziei i miłości

Zakończenie

Bibliografia

1. Źródła
1.1. Dokumenty Soboru Watykańskiego II
1.2. Nauczanie papieskie
1.3. Pozostałe dokumenty Kościoła
1.4. Inne dokumenty

2. Opracowania

3. Literatura pomocnicza