Pisana historia Ludźmierza datuje się na rok 1234 roku i jest znana przede wszystkim z otaczanego od lat kultu figury Matki Boskiej Ludźmierskiej - Królowej Podhala wykonanej ok. 1400 roku. To tutaj skupia się od prawie 600 lat życie religijne Podhala. Kilka razy do roku tysiące pielgrzymów przybywają przede wszystkim z Podhala, Spisza i Orawy - regionów rozpościerających się u stóp granitowego masywu Tatr.
Dnia 15 sierpnia 1963 roku odbyła się koronacja figury Matki Bożej Ludźmierskiej. Na zakończenie uroczystości czterech biskupów w procesji ruszyło z ukoronowanym posągiem w stronę kościoła. Wtedy z ręki Matki Bożej wypadło berło, które zdołał pochwycić bp Karol Wojtyła. W powszechnym przekonaniu wstawiennicza moc Gaździny Podhala sprawiła, że kardynał Karol Wojtyła obrany został papieżem. To Ona powierzając mu swe berło miała zapowiedzieć późniejsze wydarzenie z 1978 roku.
