Maria Hirszowicz – PUŁAPKI ZAANGAŻOWANIA INTELEKTUALIŚCI W SŁUŻBIE KOMUNIZMU

Autorka pokazuje, jak w sytuacji konfliktu między ideologią a rzeczywistością uruchomiane były procesy automistyfikacji, likwidujące dysonans poznawczy i pozwalające na podtrzymanie poczucia własnej godności. Jako głos w toczącej się dyskusji na temat peerelowskiego etapu naszej historii jest to książka szczególnie ważna dla polskiego Czytelnika, dla którego stosunek do komunistycznej przeszłości i ludzi w nią uwikłanych jest wciąż jednym z podstawowych kryteriów wyznaczających współczesne podziały polityczne i ideologiczne. Jednakże problem podejmowany w Pułapkach zaangażowania nie dotyczy jedynie przeszłości. Ma ogólny charakter. Jest to problem związku między prawdą i wiarą, zaangażowaniem ideologicznym a uczciwością intelektualną. I w tym sensie książka ta jest czymś więcej niż tylko próbą rozliczenia się z przeszłością. Opisywane przez Hirszowicz mechanizmy samooszukiwania się nie stanowią bowiem zjawiska związanego jedynie z ideologią komunistyczną i - jak Autorka ostrzega - nie broni nas przed nimi wolny obieg informacji (z recenzji prof. M. Marody).