Witam na mojej kolejnej aukcji antykwarycznej!

Do sprzedania kolejny skarb z mojej „Kolekcji białych skarbów”.

Dziś oferuję pierwszą powieść poetycką w literaturze polskiej „Marya. Powieść ukraińska.” Antoniego Malczewskiego w 2 pieśniach (komplet) we wspólnej oprawie. Jest to oryginalne (prawdopodobnie piąte lub szóste) wydanie z 1878 roku. Książkę wydała warszawska oficyna wydawnicza Gebethner i Wolff, specjalizująca się w klasyce literatury polskiej (wydała też utwory Sienkiewicza, Reymonta, Konopnickiej, Żeromskiego i innych). Druk wykonała krakowska drukarnia Wacława Ludwika Anczyca, istniejąca do dziś i będąca najstarszą polską drukarnią.

Książka zawiera zgodę rosyjskiej cenzury na druk, datowaną na 9 listopada 1878 r.

Antoni Malczewski (1[zasłonięte]793-18) herbu abdank (tarnawa) poeta i alpinista o niezwykłym życiorysie, podążający nieprzetartymi szlakami. Na polu literatury był prekursorem nowych nieznanych nurtów. Uważany za prekursora romantyzmu w Polsce. Niezwykły geniusz z pesymistycznym postrzeganiem człowieka i dziejów. Większość jego dzieł zaginęła.

„Marya” jest uznawana za jedno z największych i najpiękniejszych dzieł europejskiego romantyzmu. Była wielokrotnie wznawiana i tłumaczona na wiele języków (m.in.: angielski, białoruski, czeski, esperanto, francuski, łotewski, niemiecki, rosyjski, serbski, chorwacki, włoski, ukraiński). Ta niezwykła poetycka powieść stanowiła inspirację dla poetów, malarzy i kompozytorów. Opowieść o tragicznej konstrukcji świata, w którym królują rozpacz, strach, troska, zgryzota i śmierć, ukryte nawet w najpiękniejszym kwiecie szczęścia zdobyła popularność na całym świecie.

Inspiracją powieści były autentyczne wydarzenia, które miały miejsce na Wołyniu w 1771 roku. 16-letnia Gertruda Komorowska wyszła potajemnie za mąż za Stanisława Szczęsnego Potockiego, wbrew woli jego ojca, Franciszka Salezego, wojewody wołyńskiego . Stary Potocki pragnął potajemnie umieścić dziewczynę w klasztorze i użyć wszelkich sposobów by unieważnić małżeństwo. Dowiedziała się o tym rodzina Komorowskich i wywiozła ją do Nowosiółki. Jednak i tam Gertruda została odnaleziona przez kozaków należących do Potockich i pojmana. Próbowała się bronić, ale nadaremno. Kozacy udusili młodą kobietę, a jej ciało wrzucili do rzeki. Zwłoki dziewczyny odnaleziono dopiero na wiosnę. Okazało się wtedy, iż Gertruda była w zaawansowanej ciąży.

Na kanwie powyższych wydarzeń Malczewski stworzył powieść, która z jednej strony poraża Czytelnika swą wymową, a z drugiej trzyma w napięciu stopniując etapami nastrój i emocje.

Wielki teoretyk literatury Maurycy Mochnacki po lekturze „Maryi” powiedział, że „nikt, nigdy i nigdzie nie napisałby tego lepiej”, a jego uczeń Michał Grabowski na łamach „Dziennika Warszawskiego” napisze: „Publiczność polska nie zna „Marii” Malczewskiego. Nie we wszystkich ręku znajduje się to poema. ... „Maria” Malczewskiego jest jednym z najśliczniejszych i największych utworów ... literatury polskiej. ...Gdybyśmy tylko mieli „Marię” i „Grażynę” (chodzi o powieść Adama Mickiewicza) mielibyśmy już oryginalną literaturę.”.

Licytowane dzieło ilustrowane jest rycinami (w formie fotodruków) genialnego ilustratora Michała Elwiro Andriolliego. Oryginalne ilustracje wykonane były kredką, tuszem i gwaszem na brystolu. Dokumentację fotograficzną dzieł mistrza Andriolliego sporządził Konrad Brandel, który specjalnie do tego celu wykorzystał skonstruowany przez siebie ręczny aparat fotograficzny do zdjęć migawkowych, zwany fotorewolwerem. Dzięki temu jakość niewielkich fotodruków jest imponująca.

Książka w oryginalnej, ozdobnej oprawie introligatorskiej wykonanej przez Karola Wójcika. Oprawa sygnowana suchym tłokiem na tylniej okładce: „KAROL WÓJCIK INTROLIGATOR – KRAKÓW”. Efektowna oprawa z licem w złocie.

Karol Wójcik (1[zasłonięte]857-19) - mistrz introligatorski, długoletni starszy cechu krakowskiego (tę zaszczytną funkcję pełnił przez 50 lat), uczestnik wielu krajowych i międzynarodowych wystaw introligatorskich. Wraz z Robertem Jahodą (1[zasłonięte]862-19) i Piotrem Repetowskim (1[zasłonięte]863-19) współtworzył krakowską szkołę introligatorską, uważaną za jedną z najlepszych w Europie i na świecie. W 1917 r. trójka introligatorów wydała wspólnie kalendarz, w którym umieszczono fotografie z ówczesnych pracowni introligatorskich. Kalendarz stanowi jedną z nielicznych pamiątek wielkiego introligatorstwa. Dziś praktycznie jest nie do zdobycia.

Książka w sygnowanej oprawie płóciennej po drobnym retuszu introligatorskim. Płótno z tłoczeniami, złoceniami i złoconym napisem na grzbiecie. Ozdobny motyw na licu zaczerpnięty z frontispisu poematu.. Niewielkie przybrudzenia. i otarcia oprawy. Brzegi kart złocone. Każda karta tekstu w ozdobnych ramkach. Liczne winiety. W środku 8 ilustracji z opisami. Każda ilustracja zabezpieczona bibułką ochronna. Na kartach widoczne są plamy. Na kartach kilka znaków własnościowych byłych właścicieli bez szkody dla tekstu, na karcie przedtytułowej odręczna dedykacja. Stan książki co najmniej dobry. Efektowny choć niewielki wolumin.

Zapraszam wszystkich bibliofilów do licytacji! Gratka dla znawców i kolekcjonerów! Ten skarb może być Twój!

Zdjęcia przedstawiające licytowane dzieło: