Odchodził Fichte z Jeny z opracowanym już w szczegółach systemem filozoficznym, którego szczyt stanowiło przeświadczenie o tożsamości bóstwa z porządkiem moralnym we wszechświecie. Te zdobycze skłoniły Fichtego po przyjeździe do Berlina (1799) do rzucenia okiem wstecz i do ujęcia swej filozofii- wiary w całokształt. Owocem tego dążenia było dziełko Powołanie człowieka (Die Bestimmung des Menschen, 1800). Po tym dziełku, które zamyka pierwszą epokę działalności Fichtego i zarazem rozpoczyna drugą, wydał Fichte przeważnie tylko wyjaśnienia oraz przyczynki do nieistotnych zresztą reform swej filozofii - poza tym jednak w myśl swych przekonań przeszedł bardziej do czynnego życia. Najpotężniejsze też znaczenie jego pism z drugiej epoki polega nie na doskonaleniu myśli, lecz na wzywaniu do czynu, przeobrażającego świat w kierunku wielkich nakazów moralnych, podnoszonych do stopnia religii jedynie godnej dzisiejszego świadomego człowieka.
SPIS TREŚCI
5……Wstęp tłumacza
POWOŁANIE CZŁOWIEKA
15……Przedmowa
17……Księga pierwsza: WĄTPIENIE
37……Księga druga: WIEDZA
70……Księga trzecia: WIARA Johann Gottlieb Fichte
(1762 - 1814) Urodził się w rodzinie włościańskiej. Odkrycie filozofii Kanta zapoczątkowało niezwykle twórczy etap w jego życiu. W roku 1794 obejmuje katedrę filozofii na Uniwersytecie w Jenie. Tam też powstaje pierwszy zarys teorii wiedzy, która modyfikowana do końca życia, stanowiła istotę systemu fichteańskiego. Polegała ona głównie na przezwyciężeniu kantowskich antynomii: rozumu teoretycznego i praktycznego, świata zjawiskowego i rzeczy samych w sobie, przedmiotu i podmiotu poznania. W efekcie Fichte doszedł do uznania indywidualnego "Ja", ewoluującego do "Ja" absolutnego, stanowiące podstawę bytu i nadające mu sens w dialektycznym procesie działania. W roku 1799 przenosi się do Berlina, gdzie czynnie uczestniczy w życiu literackim i politycznym. W okresie wojen z Napoleonem wygłasza Mowy do narodu niemieckiego, w których postuluje odrodzenie moralne Niemiec. Teksty te spowodowały okrzyknięcie go ojcem niemieckiego nacjonalizmu. Po powstaniu w Berlinie uniwersytetu, w 1809 roku zostaje jego pierwszym rektorem.
