Zamiarem autora było wyszczególnienie wszystkich giełd (co najmniej wzmianek o nich) istniejących w dawnej Rzeczypospolitej, od późnego średniowiecza do czasów II wojny światowej - potwierdzenie ich istnienia i znaczenia. Dla najstarszych giełd nie były istotne szczegółowe aspekty porównawcze - często takie dane nie zachowały się do współczesności, bądź nimi nie dysponowano. Do realizacji celu
w strukturze pracy wydzielono dziewięć rozdziałów tematycznych. W ich ramach świadomie wyodrębniono większą liczbę paragrafów, aby uwypuklić istnienie, zmiany dziejowe i znaczenie poszczególnych giełd.

W rozważaniach podjęto się próby systematyzacji chronologii tworzenia giełd i ich archetypów, z nałożeniem lat ich powstawania na ziemiach polskich. Ukazują one bogatą historię organizowania giełd na przestrzeni wieków. Wskazują, że rodzime giełdy kształtowały się niemal w tym samym czasie co znane dziś giełdy zachodnie. Giełdy systematyzowano według okresów przedrozbiorowych, czasów zaborów i Polski niepodległej w dwudziestoleciu międzywojennym. Pewną trudność sprawiała ciągłość funkcjonowania niektórych giełd, np. Warszawskiej - w tym przypadku rozważania rozdzielano na poszczególne okresy. Opisy dotyczą najpierw giełd kupieckich, wekslowych,
z kolei analizowane są giełdy pieniężne i jako ostatnie (później wyodrębniane) giełdy towarowe. Zmienność losów giełd uwypuklono m.in. w tytułach paragrafów, np. dotyczących giełd i ich nazw - m.in. w Gdańsku i Elblągu.

Cenną pomocą do napisania monografii okazała się m.in. międzywojenna prasa gospodarcza
i lokalna prasa z końca wieku XIX oraz inne antykwaryczne publikacje, w tym książki niemieckojęzyczne, jak i starodruki z XVIII wieku, które umożliwiły potwierdzenie istnienia niektórych giełd, prezentację ich wybranych notowań i charakterystyk. Rozważania uzupełniono ilustracjami gmachów dawnych giełd.