---

Stan okładki: dobry, okładka lekko pożółkła i nieco zaplamiona, posiada niewielkie ślady przetarć i zagięć a także ślady plam i drobnych zadrapań i zabrudzeń, grzbiet nieznacznie przetarty na krawędziach, posiada kilka niewielkich śladów plam.

Stan kartek: kilka kartek posiada niewielkie ślady plam i/lub drobnych zabrudzeń, pozostałe czyste, białe, jedynie od strony zewn. krawędzi kartki są lekko zakurzone i nieco zabrudzone. Książka jest rozklejona pomiędzy kartkami z ilustracjami nr 2 i 3.

---

W książce znajduje się kilkadziesiąt zdjęć, ilustracji i reprodukcji cz.b.

Do Czytelnika

"Wydaje się, że żadna z epok w literaturze, muzyce, malarstwie i innych sztukach pięknych nie ukazała kobiety w takich cudownych blaskach i tęczowych barwach, jak to uczynił romantyzm europejski. Oczywiście działo się to wtedy, gdy ta kobieta była wybranką serca artysty, najczęściej jego "kochanką pierwszych dni", jego muzą. Pod jej wpływem i jej urokiem na artystę miało spływać natchnienie. Taka kobieta-muza stawała się dla poetów i innych twórców inspiratorką. Z niej samej i z miłości do niej rodziły się najwspanialsze dzieła.
Tak się jednak dziwnie układało, że te głębokie uczucia były zwykle nieszczęśliwą miłością, bo zawsze istniały jakieś przeszkody, które rozdzielały kochanków.
Taką wielką miłością ukochał Adam Mickiewicz Marylę Wereszczakównę, Juliusz Słowacki - Ludkę Śniadecką, Zygmunt Krasiński - Delfinę Potocką. Pod wpływem tej miłości stworzyli oni wielkie arcydzieła, a każdy wyraźnie podkreślał, że natchnienie poetyckie swej muzie zawdzięcza. (...)
W dziewiętnastym stuleciu nastała więc moda na romantyczne muzy również w kulturze polskiej. Miał swoje muzy Mickiewicz, Słowacki, Krasiński, miał Chopin i Wieniawski, Edmund Strzelecki i Ryszard Berwiński, a później Norwid, Grottger, Ujejski...
W takim ogólnym klimacie romantyzmu zachodnioeuropejskiego oraz jego dzieł znalazł się Adam Mickiewicz i Maryla Wereszczakówna, skwapliwa czytelniczka nowych romantycznych utworów. Pogłębiła tę atmosferę i uwypukliła ją nadto owa teoria "promienistych" i ich "promionkowej miłości", którą głosił wśród filaretów ich przywódca i "arcymistrz" Tomasz Zan. Nic więc dziwnego, że młody zakochany poeta Adam Mickiewicz w pełnym blasku wprowadzał do swoich młodzieńczych utworów typ najpierwszej heroiny i muzy polskiego romantyzmu - Marylę Wereszczakównę.
Czy mamy dostatecznie dużo źródeł, aby ukazać całe długie życie Maryli?
My dziś wiemy coś niecoś o życiu tejże Maryli ze wspomnień znających ją pamiętnikarzy, z jej listów do Mickiewicza oraz do Zana i innych, czy z listów Mickiewicza do niej i do swych przyjaciół filomatów. Wielu osobistych cech Maryli doszukać się możemy w balladach i innych wierszach Mickiewicza, a wreszcie w II i IV części Dziadów. W nich bowiem przedstawił poeta w zawoalowanej formie dzieje swej idealnej, romantycznej, tak nieszczęśliwej miłości, która Maryli Wereszczakównie dała nieśmiertelną sławę najpierwszej kochanki polskiego romantyzmu. Niestety - z odjazdem Mickiewicza do Rosji zanikają wszelkie wieści o dalszym życiu Maryli. Wprawdzie nowych szczegółów z życia Adama i jego muzy dostarczać nam będą historycy literatury, jeszcze inne, ale głównie tego pierwszego okresu dotyczące, znajdziemy w licznych już biografiach poety z Żywotem Adama Mickiewicza na czele, napisanym i wydanym przez jego syna Władysława. Ale jaka była naprawdę Maryla, jakie były dalsze jej dzieje - nie wiemy.
Młodsza od Mickiewicza o dwa lata, przeżyła go o lat blisko dziewięć. Zmarła bowiem dopiero w grudniu 1863 r. I chociaż imię jej rozsławione już zostało w dziełach największego naszego poety i utrwalone w poezji polskiej, po śmierci Marii z Wereszczaków Puttkamerowej nie pożegnała jej ówczesna prasa polska. Nie udało się natrafić na krótkie bodaj nekrologi i wspomnienia. Po sławnym pięcioleciu 1[zasłonięte]819-18, kiedy to Maryla-muza królowała w sercu i twórczości Mickiewicza, kiedy ich nieszczęśliwą miłość przeżywali także liczni ich przyjaciele, filomaci i filareci wileńscy, zimą w 1863 r. odeszła tak cicho, jak ciche i, zdawało się, że zwyczajne było jej dalsze czterdzieści lat życia po rozstaniu z Adamem. Najbardziej błyszczącej gwiazdy wśród muz poetów romantycznych nikt nie przypomniał, gdy zgasła, nikt z żalem nie pożegnał "tej boskiej kochanki, jakiej na podsłonecznym nie bywało świecie". Dodajmy jednak od razu, że śmierć jej nastąpiła w wyjątkowej i dramatycznej chwili dziejów Polski, bo podczas powstania styczniowego, w okresie śmiertelnych zmagań z najeźdźcą, w okresie walk o wolność i niepodległość narodu polskiego. Inną tragedię naród cały przeżywał, inne nuty brzmiały w polskiej poezji. (...)"

Spis treści

♦ Do Czytelnika

CZĘŚĆ PIERWSZA

♦ Chłopięce lata Adama Mickiewicza i jego pierwsze sympatie
♦ Gdzie i kiedy poznał Adam Marylę?
♦ Rodzina Wereszczaków
♦ Tuhanowicze - okolice, dwór i park
♦ Maryla, jej wygląd i osobowość
♦ Gdy miłość zaczęła się rodzić...
♦ Wawrzyniec Puttkamer, jego żołnierska przeszłość i pozycja społeczna
♦ Drugi pobyt Adama w Tuhanowiczach
♦ Rozstanie kochanków
♦ Ślub Maryli z Puttkamerem i przenosiny do domu męża
♦ Korespondencja rozdzielonych kochanków
♦ Czy Mickiewicz mógł myśleć o małżeństwie z Marylą?
♦ Dalsza przedziwna korespondencja
♦ Czy Mickiewicz chciał się pojedynkować z Puttkamerem?
♦ Dwutygodniowy pobyt Adama u Puttkamerów w Bolciennikach
♦ Idealny charakter miłości Adama: "Ja ciebie czczę i ubóstwiam"
♦ Działalność społeczna Puttkamera i tajemnicze zamysły Maryli o unieważnieniu "białego małżeństwa" i wyjeździe za granicę
♦ Wyjście z druku drugiego tomiku poezji Mickiewicza
♦ Jak poeta przedstawił w Dziadach Marylę i swą miłość do niej
♦ Jak Maryla i Puttkamer przyjęli IV część Dziadów
♦ W jakim celu Maryla obdarzyła Mickiewicza wierzchowcem?
♦ Działalność publiczna Wawrzyńca Puttkamera a spotkania Maryli z Adamem
♦ Patriotyczne wystąpienia młodzieży wileńskiej i śledztwo wśród filaretów
♦ Opieka pań wileńskich nad uwięzioną młodzieżą
♦ Czasowe zwolnienie Mickiewicza z więzienia i ogłoszenie wyroków
♦ Przyjaciele i Maryla żegnają skazanych: Zana, Czeczota i Suzina
♦ Czy odbyło się ostatnie pożegnanie Adama z Marylą i kiedy?
♦ Ostatnie wizyty, formalności prawne, wspólna uczta i wyjazd

CZĘŚĆ DRUGA

♦ Stan duszy Maryli po zesłaniu filomatów
♦ Życie codzienne Maryli w Bolciennikach w latach 1[zasłonięte]825-18
♦ Dziwne małżeństwo
♦ Mickiewicz w Petersburgu, w Odessie i na Krymie
♦ Czy Maryla już zapomniała?
♦ Koniec "białego małżeństwa" i narodziny córki Zofii
♦ Działalność przemysłowo-gospodarcza Puttkamera
♦ Mickiewicz a Karolina Jaenisch - przyjaźń to tylko, czyli też kochanie?
♦ Podróże Mickiewicza po Europie
♦ Westchnienie do Maryli. Na Alpach w Splügen
♦ Życie Maryli w Bolciennikach według korespondencji z przyjaciółmi
♦ Pierwsze legendy o miłości Adama i Maryli
♦ Różaniec z Rzymu od Adama jako pamiątka dla Maryli
♦ Wybuch powstania listopadowego i jego przebieg na Litwie
♦ Czy i jaki był udział Puttkamerów w powstaniu?
♦ Represje popowstaniowe na Litwie
♦ "Zosine piosenki" i nowe wydanie poezji Mickiewicza
♦ Emigracja polska i jej emisariusze słani do kraju
♦ Marceli Szymański - powstaniec 1831 r. przybywa jako emisariusz na Litwę
♦ Maria Puttkamerowa jako łączniczka w sieci konspiracyjnej
♦ Aresztowanie obojga Puttkamerów i osadzenie ich w więzieniu
♦ Szymański w roli Wallenroda czy zdrajcy?
♦ Czy Mickiewicz wiedział o uwięzieniu Maryli?
♦ Przedstawicielka romantycznej przyjaźni
♦ Dalszy bieg życia Maryli w świetle korespondencji jej przyjaciół
♦ Spisek Szymona Konarskiego w Wilnie
♦ Załamanie się psychiczne Zana
♦ Nowe poczynania przemysłowe Puttkamera w latach 1[zasłonięte]839-18
♦ Wspomnienia Mickiewicza w Lozannie a przeżycia Maryli w historycznej altanie
♦ Narodziny czwartego dziecka Puttkamerów
♦ Dwa nieznane listy Puttkamerów z lat 1[zasłonięte]839-18 i pojawienie się Ksawery Deybel
♦ Czy Maryla skierowała Ksawerę do Mickiewicza w Paryżu?
♦ Co wiemy o Ksawerze Deybel?
♦ Przyjazd Zana na Litwę, jego pobyt w Bolciennikach i prace badawcze
♦ Małżeństwo Zana. Nowa przyjaciółka, ale i nowe obowiązki Maryli
♦ Najstarsza córka Zofia wychodzi za mąż
♦ A legenda się szerzy: "Widziałem Marylę"
♦ Ostatnie poczynania Wawrzyńca Puttkamera i jego przedwczesna śmierć
♦ Energiczna działalność Maryli po śmierci męża
♦ Małżeństwo syna Stanisława
♦ Wizyta Edwarda Chłopickiego u Mickiewicza i rozmowa o Maryli i jej dzieciach
♦ Echa rozmowy paryskiej w domu Maryli w Brażelcach
♦ Lata 1[zasłonięte]853-18 jako okres zabaw i balów we wspomnieniach Karoliny
♦ Śmierć Celiny Mickiewiczowej, brata Maryli Michała i Tomasza Zana
♦ Śmierć Adama Mickiewicza i smutna konieczność wyjazdu syna na Polesie
♦ Karolina - panna na wydaniu
♦ Legenda o "muzie" Mickiewicza rozszerza się
♦ Córka Adama Mickiewicza odwiedza Marylę
♦ Powrót syna z Polesia i zamążpójście Karoliny
♦ Wizyta Władysława Mickiewicza u Maryli
♦ Manifestacje patriotyczne w 1861 r.
♦ Powstanie styczniowe, jego przebieg na Litwie i straszne przeżycia naszej bohaterki
♦ Aresztowanie Tuhanowskiego oraz Rychlewicza
♦ Śmierć Maryli

CZĘŚĆ TRZECIA

♦ Maryla w literaturze polskiej i w legendzie ludu
♦ Współcześni poeci o miłości Adama i Maryli
♦ W legendach ludu nowogródzkiego
♦ W Bolciennikach w 1944 r. przy "Kamieniu Maryli"
♦ Posłowie czyli w obronie romantycznej miłości Maryli i Adama
♦ Biograficzny wykaz drukowanych pozycji wykorzystanych w pracy

Zapraszamy do udziału w licytacji!

---

Zdjęcia: