Opis:
Rozprawy zgromadzone w tomie koncentrują się na różnych aspektach, uwarunkowaniach, przejawach codziennego bytowania oraz stylu życia ludzi XVIII w. i na faktach, wydarzeniach, które w owym czasie odbiły się szerokim echem. Przedmiotem obserwacji są trzy obszary: pałace i ogrody arystokracji oraz szlacheckie dworki; miejsca z różnych powodów odwiedzane przez Polaków za granicą i przez obcych podróżników w naszym kraju oraz scenę publiczną w wymiarze politycznym, społecznym, obyczajowym i historycznym. Podstawą dociekań są dzieła stricte literackie (m.in. poezja okolicznościowa, wiersze o imiennym adresie, pamflety), teksty użytkowe (pamiętniki, relacje z podróży, korespondencja), publicystyka i artystyczne projekty wyposażenia wnętrz magnackich siedzib, świadczące o estetycznych upodobaniach przedstawicieli ówczesnej elity. Publikacja ta wnosi istotne ustalenia i nowe treści do wiedzy na temat różnych aspektów życia prywatnego i publicznego w XVIII wieku, w tym również utrwalonego w tekstach z epoki zmysłowego postrzegania świata. Autorzy interesująco ukazują współistnienie elementów codzienności i czynników wykraczających poza powszedniość w wielu sytuacjach i sferach ówczesnej rzeczywistości. Naświetlają bliżej, jak sprawy całkowicie osobiste splatały się wówczas z indywidualnymi bądź rodowymi interesami, a także z koniunkturami o charakterze publicznym i niecodziennym. Ponadto wprowadzają ważne wątki: postrzegania przez cudzoziemców kulturowych, społecznych oraz cywilizacyjnych aspektów polskiej rzeczywistości i oglądu świata poza granicami Rzeczypospolitej przez naszych podróżników. Interesujący dobór tematyki rozważań i odkrywcze dociekania zainteresują zarówno specjalistów zajmujących się piśmiennictwem i kulturą materialną wieku XVIII, jak i pasjonatów zainteresowanych szeroko rozumianym stylem życia przedstawicieli różnych grup społecznych w tym stuleciu.
Bożena Mazurkowa, doktor habilitowany nauk humanistycznych, adiunkt w Zakładzie Historii Literatury Baroku i Dawnej Książki Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej im. Ireneusza Opackiego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Studia polonistyczne na Wydziale Filologicznym UŚ (1[zasłonięte]979-19). Doktorat i habilitacja w UŚ (1992, 2009).
Badaniami obejmuje: literaturę i życie literackie drugiej połowy XVIII w. oraz literacką i edytorską oprawę druków oświeceniowych.
Wybrane publikacje: Literacka rama wydawnicza dzieł Franciszka Dionizego Kniaźnina (na tle porównawczym) (Katowice 1993), Leksykon przypomnień. Literatura polskiego oświecenia (Warszawa 2002), Na ziemskich i niebieskich szlakach. Studia o poezji Franciszka Zabłockiego i Franciszka Dionizego Kniaźnina (Katowice 2008), Weksle prawdy i nieprawdy. Studia literackie o książce oświeceniowej (Warszawa 2011); Czytanie Kniaźnina. Red. B. Mazurkowa, T. Chachulski (Warszawa 2010); Wiersze imieninowe poetów z drugiej połowy XVIII wieku. Wybór, wstęp i oprac. B. Wolska, B. Mazurkowa, T. Chachulski (Warszawa 2011); Łacińskie motta w drukach oświeceniowych jako źródło do badań recepcji antyku w dawnej Polsce. Rekonesans. W: Antyk oświeconych. Studia i rozprawy o miejscu starożytności w kulturze polskiej. Red. T. Chachulski (Warszawa 2012); O humorach, chimerach i "niecierpiętliwości" w moralnych zaleceniach i przestrogach oświeceniowych literatów. W: Publiczne, prywatne, intymne w kulturze XVIII wieku. Red. T. Kostkiewiczowa (Warszawa 2013). [10.05.2013]
Szymon Piotr Dąbrowski, student drugiego roku studiów magisterskich uzupełniających na kierunku filologia polska Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Licencjat w UŚ (2011).
Badaniami obejmuje: poezję polityczną drugiej połowy XVIII wieku, lirykę Adama Naruszewicza, sposoby postrzegania seksualności oraz płci u schyłku I Rzeczypospolitej.
Publikacje: Oświeceni w Krakowie. "Gazeta Uniwersytecka UŚ" (luty 2012); Streszczenia referatów zgłoszonych na ogólnopolską Konferencję Naukową Pracowników i Studentów (Katowice 15-16 listopada 2012 roku). Red. M. Marcinkowska, J. Mazur, S.P. Dąbrowski (Łódź 2012); Oświeceniowe realia w katowickiej scenerii. "Gazeta Uniwersytecka UŚ" (styczeń 2013); Zjawisko sodomii w polskiej poezji erotycznej XVIII wieku. Wstępne rozpoznanie problemu. "Napis" (2012).
Przyjęte do druku : Recenzja tomu: Czytanie Kniaźnina. Red. B. Mazurkowa, T. Chachulski ("Pamiętnik Literacki"); Odwołania do świata islamu w poezji Adama Naruszewicza. W: Wiek XVIII (nie tylko) w szkole. Historia - literatura - kultura - sztuka. Red. B. Mazurkowa przy udziale M. Marcinkowskiej (Katowice); Portrety Elżbiety z Branickich Sapieżyny w wierszowanychpaszkwilach obyczajowych i politycznych. W: Codzienność i niecodzienność oświeconych. II:W rezydencji, w podróży i na scenie publicznej. Red. B. Mazurkowa przy udziale M. Marcinkowskiej i S.P. Dąbrowskiego (Katowice). [10.05.2013]
Małgorzata Marcinkowska, studentka drugiego roku studiów magisterskich uzupełniających na Wydziale Filologicznym UŚ. Licencjat w UŚ (2011). Badaniami obejmuje: literaturę i kulturę wieku XVIII, w szczególności zagadnienia związane z twórczością modlitewną i religijnością "epoki rozumu".
Publikacje: Streszczenia referatów zgłoszonych na ogólnopolską Konferencję Naukową Pracowników i Studentów (Katowice 15-16 listopada 2012 roku). Red. M. Marcinkowska, J. Mazur, S.P. Dąbrowski (Łódź 2012); Młodzi, oświeceni i nowocześni. "Gazeta Uniwersytecka UŚ" (lipiec-wrzesień 2012).
Przyjęte do druku : Praca z uczniem trudnym w świetlicy szkolnej.Studium przypadku. W: Praca z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Red. A. Guzy; M. Marcinkowska, B. Pużak: Stres w praktyce szkolno-studenckiej. "Kwartalnik Pedagogiczny"; Oświeceniowi poeci o źródłach, naturze i prawidłach czasu. Rekonesans. W: Wiek XVIII (nie tylko) w szkole. Historia - literatura - kultura - sztuka. Red. B. Mazurkowa przy udziale M. Marcinkowskiej (Katowice); Realia życia codziennego w poetyckich modlitwach polskich oświeconych. W: Codzienność i niecodzienność oświeconych. I: Przyjemności, pasje i upodobania. Red. B. Mazurkowa przy udziale M. Marcinkowskiej i S.P. Dąbrowskiego (Katowice); Historia, trwanie i przemijanie w poetyckiej refleksji drugiej połowy XVIII wieku. "Forum Nauczycieli". [10.05.2013]
|
