 |
| |
CHARAKTERY 12(143) GRUDZIEŃ 2008
Czekając na cud
Cud. Trzy litery, a mieszczą niezwykłość, której nie opiszą opasłe słowniki. Czyni go wiara, niewiara zaś usuwa z naszego życia. Jednak nawet wtedy, gdy nasz rozum wymazuje cuda, język odmienia je przez wszystkie przypadki. Może to nie przypadek? Szukamy go, marzymy „cudu choćby ciut...”. A kiedy nam się zdarza, nie zawsze go rozpoznajemy. Do czego potrzebny nam cud? Dodaje nam sił, czy może czyni nas bezbronnymi wobec przeciwności losu?
Domniemane czy prawdziwe?
Cud jest realną, nieprawdopodobną przemianą na lepsze. Ślepiec odzyskuje wzrok, sparaliżowany staje na nogi. Jak to możliwe? Sprawcą wielu cudów - i tych prawdziwych, i domniemanych - jest nasz mózg. Sam w sobie on też jest cudem. Prof. dr hab. Jerzy Vetulani jest psychofarmakologiem, neurologiem i biochemikiem. Kieruje Zakładem Biochemii Instytutu Farmakologii PAN w Krakowie. Interesuje się pamięcią, depresją, uzależnieniami i procesami neurodegradacji. Jest członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności.
Niemęski wstyd
Kiedy w moim gabinecie pojawia się niepłodne małżeństwo, scenariusz najczęściej jest taki: kobieta cierpi ogromnie i zapomina, że podobnie może czuć się jej mąż. On zaś - przerażony jej samopoczuciem - zapomina o sobie. Choć pomocy psychologa potrzebują oboje, mężczyzna wycofuje się, twierdząc, że sobie poradzi. Uważa, że musi być twardy, żeby opiekować się kobietą...
Blisko, coraz dalej...
Ona pracuje w Warszawie, on jest kierowcą tira – są małżeństwem, które przez 5 dni w tygodniu dzieli 2,5 tysiąca kilometrów. Ona w Szkocji, on w Polsce – narzeczeni, których dzieli 5-6 godzin lotu. Coraz więcej par z różnych względów żyje na odległość.
Filozof ewolucjonista
W połowie grudnia 1903 roku przez brytyjską prasę przetoczyła się lawina artykułów wspomnieniowych o jednym z najwybitniejszych uczonych angielskich XIX wieku. Był nim Herbert Spencer.
Umysłowy symulator życia
Literatura to nie tylko rozrywka. Czytanie, ale i oglądanie filmów czy spektakli teatralnych ma także psychologiczne konsekwencje - przekonuje Keith Oatley.
W teatrze emocji
Emocje są jak teatralny spektakl, gdzie aktorzy odgrywają swoje role zgodnie ze scenariuszem. Na przykład scenariuszem miłości. Jak ją przeżywać, jak okazać? Możemy się tego uczyć na przykład z powieści Duma i uprzedzenie Jane Austen - przekonuje prof. Keith Oatley.
Wywęszona przeszłość
Konkretne wspomnienia często kojarzą się nam z określonym zapachem: zapach domu dziadków przywołuje wspomnienia wakacji, zapach choinki przenosi nasze myśli do świąt Bożego Narodzenia... Jak funkcjonuje pamięć węchowa? Czy rzeczywiście jest - jak przypuszczamy - wyjątkowa?
Metodologia przede wszystkim
Jak prowadzić badania, żeby uzyskiwać wiarygodne wyniki? Jakie są źródła tendencyjności w badaniach i jak ich unikać? O swoich najnowszych pracach metodologicznych opowiada prof. ROBERT ROSENTHAL - jeden z najwybitniejszych psychologów na świecie.
Wzór na cud
Podstawowym paradygmatem nauk przyrodniczych jest tworzenie modeli falsyfikowalnych, czyli takich, które można zweryfikować, wykonując odpowiednio przygotowany eksperyment. Cuda to zjawiska lub zdarzenia jednostkowe, niepowtarzalne, niewytłumaczalne. Stoją zatem w całkowitej opozycji do fundamentów nauki. Czy zatem istnieje dla nich miejsce w świecie realizmu naukowego?
Twórczy wzrok
Nie uwierzę, póki nie zobaczę - mówimy często. Z góry przyjmujemy, że to co widzimy, istnieje z pewnością i jest właśnie takie, jakie dostrzegamy. Czy słusznie?
Kiedy Asperger dorasta razem z nami
Zespół Aspergera po raz pierwszy opisał wiedeński lekarz Hans Asperger ponad pół wieku temu. Psycholog Lorna Wing zwróciła później uwagę na związek tego zaburzenia z autyzmem. Dziś wiemy, że powoduje ono poważne konsekwencje w osobistym, społecznym i zawodowym życiu chorych nim dotkniętych – także osób dorosłych.
Przerwana analiza
Zygmunt Freud, twórca psychoanalizy, podkreślał, że nie jest ona bezstronnym badaniem naukowym, lecz środkiem terapeutycznym: „nie ma ona niczego dowodzić, ale po prostu coś zmieniać”. Przekonał się o tym bohater reportażu Cezarego Gawrysia. Choć, bojąc się utraty wiary, zrezygnował ze spotkań z psychoanalitykiem, to jednak niedokończona analiza bardzo wpłynęła na to, jak dziś postrzega siebie i swoje życie... |
|
|
|
|
|
