PRZEDNI OWA
Publikacja niniejsza składa się z trzech części. Najobszerniejszą z nich i dla całości podstawową jest katalog wszyst­kich źródeł ikonograficznych do dziejów zabudowy Wawelu, dokładniej zaś wszystkich widoków Wawelu powsta­łych w okresie do końca w. XIX. Myśl systematycznego gromadzenia dawnych widoków Wawelu znalazła wyraz już w projekcie organizacji Muzeum Historii Wawelu, opracowanym przez prof. dra Jerzego Szablowskiego w r. 19471. Po powołaniu Muzeum do życia urzeczywistnienie katalogu stało się jednym z głównych zadań Działu Ikonografii Wawelu, utworzonego w r. 19502. W dziale tym pracowałem od jego założenia do roku 1958, jako jego kustosz. Wkrótce rozpoczęto, niezależnie od gromadzenia widoków Wawelu w postaci przekazów oryginalnych, zbierać syste­matycznie fotografie wszystkich widoków Wawelu powstałych do końca w. XIX, jakie udało się odszukać w zbiorach publicznych i prywatnych. Utworzona tą drogą fototeka, uzupełniana do ostatnich dni pracy nad Ikonografią Wawelu, liczy obecnie blisko 550 pozycji. Jest ona fundamentem ogłoszonego tutaj katalogu. Będzie uzupełniana nada! foto­grafiami widoków odnalezionych już po wydaniu tej publikacji.
Pozostałe dwie części poprzedzające katalog, posługując się materiałem tamże opracowanym, wykorzystują go do zagadnień ogólnych, w każdej części o innym zakresie.
Część pierwsza zawiera wprowadzenie do przyjętego w niniejszej publikacji sposobu badania źródeł ikonograficznych do dziejów zabudowy miast i zespołów architektonicznych. Wprowadzenie to rozważa zwłaszcza problemy: nazew­nictwa używanego w badaniach, zasad podziału źródeł ikonograficznych i kryteriów wartościowania tych ostatnich. Ta część, jakkolwiek przede wszystkim jest nieodzownym wprowadzeniem do Ikonografii YJay-selu, pragnie służyć nie tylko badaniom szczegółowym zakreślonym w tytule niniejszej pracy.
Część druga odnosi się do zagadnień ikonografii Wawelu. Najpierw omawia dokładniej kryteria, które wyznaczyły zakresy zgromadzonych w katalogu materiałów, dalsze rozdziały poświęca niektórym zagadnieniom historycznym i artystycznym. Należy tu pokreślić, że o ile Ikonografia Wawelu winna ustalić wartość poznawczą każdego widoku Wawelu, uogólnić znaczenie pewnych grup widoków dla badań nad dziejami zabudowy Wawelu, o tyła może omówić tylko niektóre zagadnienia historyczne i artystyczne związane z dawnymi widokami wzgórza; tak np. przynosi przegląd tych twórców, którzy dla ikonografii Wawelu szczególnie się zasłużyli, i przedstawia rozwój ważnej dia świadomości narodowej tematyki wawelskiej w polskich wydawnictwach ilustrowanych w. XIX. Dla podejmowania dalszych tego rodzaju zagadnień publikacja niniejsza stwarza jedynie solidne, jak wolno mniemać, podstawy. Opracowanie materiału ikonograficznego ułatwiły wyniki badań prowadzonych w Państwowych Zbiorach Sztuki na Wawelu. I tak, ustalenie szczegółów dziejów zabudowy wzgórza stało się w zasadzie zbędne dzięki wykorzystaniu tekstu katalogu zabytków sztuki Wawelu3. Również ustalone tamże nazwy części zabudowy Wawelu powtórzono w Ikonografii Wawelu bez zmian. Odnośnie do okresu 1[zasłonięte]848-18 liczne, nieraz bardzo ważne informacje wskazała bibliografia wzmianek dotyczących Wawelu zamieszczonych w krakowskim dzienniku „Czasw; bibliografię tę opraco­wano w dziale biblioteczno-archiwalnym Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu.
Dziękuję bardzo panu prof. drowi Jerzemu Szablowskiemu, dyrektorowi Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu, za nakłonienie mnie do żmudnej, lecz pasjonującej pracy nad ikonografią zabudowy wzgórza wawelskiego, za liczne wskazówki w czasie jej kontynuowania, za cierpliwość pełną tolerancji, która umożliwiła jej ukończenie. Profesor Szablowski był również promotorem mego przewodu doktorskiego, którego tezą była Ikonografia Wawelu, ukończo­nego w r. 1965. Jestem wdzięczny panom: prof. drowi Romanowi Ingardenowi za przeczytanie pierwszej części tej pracy i za wyjaśnienie szeregu spraw oraz prof. drowi Lechowi Kalinowskiemu za przedyskutowanie paru zagad­nień. Pomocy różnorodnej nie skąpili tej publikacji koledzy z pracowni naukowych Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu. Fotografie dużej części reprodukowanych tu widoków wykonali w wawelskiej pracowni fotograficznej art. fotograficy Stanisław Kolowca i Wanda Gottwald.

              Tytuł: 

              Autor: Jerzy Banach

              Wydawnictwo i rok wydania: KRAKÓW 1977

              Stan: -bdb

              Oprawa:  twarda

              Ilość stron: 240 str.

              Format: 21x23 cm

              Ilustracje: posiada

              Spis treści: 
WOLUMIN 1.
Przedmowa 7
Część pierwsza. Wprowadzenie do badań źródeł ikonograficznych do dziejów zabudowy miast i zes­
połów urbanistycznych. 9
Polskie publikacje poświęcone dawnym widokom miast. Stan badań nad problemami naukowego
opracowywania ikonografii urbanistycznej. 9
Źródło ikonograficzne, przekaz i widok. Źródło jedno- i wieloprzekazowe. Widok zaginiony. 11
Widoki portretowe a widoki fantastyczne. 12
Dwie warstwy widoku. Treść widoku i postać widoku. 12
Widok jednorazowy a zbiór widoków jednakowych. Pierwowzór i kopia. 13
Widok wykonany z natury i pierwsza reprodukcja wykonanego z natury widoku zaginionego. Pierw­
sza reprodukcja a kopia. Podział podstawowy wszystkich widoków Wawelu. 13
Niektóre zagadnienia dotyczące klasyfikacji kopii. 16
Wzór i naśladownictwo. Drzewo genealogiczne kopii.- „Kopieff, na których postać uzupełniono
względnie zaktualizowano na podstawie studium z natury. — Kopie i reprodukcje dawnych widoków.
Ocena wartości widoku dla badań nad dziejami zabudowy Wawelu. Stopień informatywnośd
postaci. Wartość poznawcza. Wartość poznawcza a wartość artystyczna. 17
Część druga. Zagadnienia ikonografii Wawelu. 19
Uwagi wstępne. 19
Przedmiot pracy. — Zabudowa Wawelu a zabudowa Krakowa. — Widoki zabudowy Wawelu ~. -vvvi
ruchomych zabytków Wawelu. - Granice czasu powstania omawianych widoków. — Tech:!.:.i wy­
konania źródeł. — Wawel jako temat główny i jako szczegół tematyczny sceny. Widoki Wawelu nie
uwzględnione wtej pracy. — Wartość artystyczna przekazów. — Zbiory publiczne przechowujące waż­
niejsze zespoły widoków Wawelu. — Widoki zaginione.
Dzieje zainteresowań dawnymi widokami Wawelu i badania nad nimi. 21
Omówienie wszystkich widoków z natury i pierwszych reprodukcji powstałych w okresie do końca
w. XVIII. 25
Przegląd twórców widoków z natury i pierwszych reprodukcji, powstałych w w. XIX. 27
Wawel w polskich wydawnictwach ilustrowanych wieku XIX. 29
Charakterystyka widoków z natury i pierwszych reprodukcji uwzględniająca przedstawione treści
i częstotliwość ich występowania. 38
Przypisy 40

Część trzecia. Katalog widoków Wawelu

Układ katalogu. Widoki zewnętrzne.
w



Strona o mnie

Moje aukcje (książki o zbliżonej tematyce. Kliknij.)

Uwaga! Na zdjęciach wokół liter możliwe charakterystyczne zniekształcenia - wynikają z konieczności kompresji zdjęć. W rzeczywistości zniekształcenia nie występują. Możliwe też błędy w opisie - z powodu niedoskonałości odczytu OCR, za co przepraszam.