Zmagania ze społeczeństwem. Aparat bezpieczeństwa wobec Wielkopolan w latach 1945–1956, red. Agnieszka Łuczak, Aleksandra Pietrowicz, Poznań 2008, 268 s.

Proces zniewalania społeczeństwa polskiego w Wielkopolsce po wkroczeniu na ten teren Armii Czerwonej był dotychczas słabo zbadany. Znaczącą rolę w „podboju państwa i społeczeństwa” odegrał aparat bezpieczeństwa, całkowicie podporządkowany Polskiej Partii Robotniczej, a od 1948 r. Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W oparciu o nieznane dotąd źródła archiwalne powstał zbiór studiów obrazujących działania resortu bezpieczeństwa, którego zadaniem była likwidacja oporu wobec nowej władzy i dążenie do jak największej kontroli społeczeństwa. W kolejnych artykułach zostały ukazane metody likwidacji zarówno otwartego oporu, jakim było podziemie niepodległościowe, jak i niezależności środowisk mogących sprzeciwiać się komunistycznemu systemowi władzy.

Część prezentowanych artykułów stanowi pokłosie konferencji naukowej „Metody »utrwalania władzy ludowej« w Wielkopolsce w latach 1945–1956”, zorganizowanej 7 grudnia 2006 r. przez poznański oddział Instytutu Pamięci Narodowej. Inne artykuły powstały później, dzięki dotarciu historyków Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej oraz Oddziałowego Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów poznańskiego IPN do nieznanych dotąd, interesujących źródeł.

SPIS TREŚCI

• Słowo wstępne
• Krzysztof Brzechczyn
  Zarys sytuacji politycznej w Wielkopolsce w latach 1945–1956
• Rafał Leśkiewicz
  Współpraca organów bezpieczeństwa państwa z wojskowym wymiarem sprawiedliwości w latach 1946 –1955 na przykładzie Wielkopolski
• Agnieszka Łuczak
  Amnestie w 1945 r. i 1947 r. w województwie poznańskim. Przebieg i konsekwencje
• Waldemar Handke
  Podziemie niepodległościowe i Polskie Stronnictwo Ludowe w Wielkopolsce na łamach „Woli Ludu”
• Mirosław Orłowski
  Likwidacja Okręgu Poznańskiego Stronnictwa Narodowego w latach 1945–1946
• Rafał Sierchuła
  Działalność Organizacji Polskiej w Poznaniu w latach 1945–1949
• Paweł Kabat
  Aparat bezpieczeństwa wobec byłych funkcjonariuszy Oddziału II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Policji Państwowej, Straży Granicznej w województwie poznańskim (1945–1956)
• Bartosz Kuświk
  Aparat bezpieczeństwa wobec wielkopolskich harcerzy w latach 1945–1956
• Elżbieta Wojcieszyk
  Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Poznaniu wobec Caritas Academica w latach 1946–1950
• Aleksandra Pietrowicz
  Działania Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Poznaniu przeciwko Drukarni św. Wojciecha w Poznaniu – śledztwo i proces dyrekcji (1948–1950)
• Jan Miłosz
  Obóz pracy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w Złotowie

ANEKS
SYLWETKI FUNKCJONARIUSZY APARATU BEZPIECZEŃSTWA W WIELKOPOLSCE

• Rafał Kościański
  Stefan Antosiewicz – Szef Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Poznaniu w latach 1945–1947
• Jerzy Bednarek
  Marian Beck (1907–1969). Sylwetka pierwszego kierownika Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Krotoszynie
• Konrad Białecki
  Historia pewnego upadku, czyli o kapitanie Stanisławie Proszowskim słów kilka
• Waldemar Handke
  „Kujbyszewiak” Ignacy Libuda w Gostyniu...